Metalik asteroid 16 Psyche bir gün derin uzayda savaşa neden olur mu bilinmez. Ancak 2029’da derin uzay keşif tarihindeki en ilginç asteroit görevinin başlayacağını söyleyebiliriz. Sebebi, kendisi ile aynı adı taşıyan uzay aracının yörüngesine doğru hareket ettiği 16 Psyche’nin tam $100,000 katrilyon değerinde olması.
Psyche uzay aracı, 13 Ekim 2023 yılında Mars yörüngesinin ötesine uzanan 300 milyon kilometrelik bir yolculuğa başladı. Mayıs 2024 itibariyle, uzay aracı kanatlarını temsil eden güneş panelleri ile topladığı enerji ile harekete geçirdiği elektromanyetik alan ile iyon motorlarını harekete geçirdi. Ksenon gazının yüklü parçacıklarını temsil eden iyonlar dört itici ile itki gücü oluşturarak Psyche’nin rotası üzerinde hızlanmasını sağladı.
Psyche, iyon itiş gücü ile saatte 135,000 kilometre hızla ilerlerken, zamanla bu hızın saatte 200,000 kilometreye çıkması bekleniyor. Psyche, Mayıs 2026’da yaptığı geri dönüş ile Mars’ın yörüngesine girecek ve iyon motorlarını kapatarak kendisini Kızıl Gezegen’in çekim gücüne bırakacak. Sapandan fırlamış gibi tekrar rotasına yollanacak olan uzay aracı, Mars yörüngesinin ötesindeki metalik asteroide doğru ilerlemeye devam edecek.
Yolculuğun son kısmını iyon motorları ile tamamlayacak olan Psyche, 16 Psyche asteroidinin yörüngesine 2029’da girecek ve (muhtemelen) alışılmışın dışında manzaralar görmemizi sağlayacak. Antik bir gezegenin metalik çekirdeğinden kopan bir parça olduğuna inanılan 16 Psyche, 280 kilometre genişliğinde ve yaklaşık 4,5 milyar yıl yaşında.
“Derin uzayda madencilik yapmaya yaklaşıyoruz”
16 Psyche, 17 Mart 1852 tarihinde İtalyan astronom Annibale de Gasparis tarafından keşfedildi. İsminin başındaki ’16’, o güne dek keşfedilen 16’ncı asteroit olmasından geliyor. Çılgın bir ekonomik değere sahip olmasının sebebi ise paladyum ve platin gibi nadir elementlere sahip olması. Öyle ki, yüzeyi 165,800 kilometrekare genişliğindeki asteroidin %30-60’ı metallerden oluşuyor (NASA’ya göre).
16 Psyche, adını ölümlü doğan ve Eros ile evlendirilen Yunan tanrıçasından alıyor. Eros, Yunan mitolojisinde aşk tanrısını temsil ediyor. NASA, romantizmi bir kenara, antik bir gezegenin nikel-demir çekirdeğinden kopan bir parça olduğu düşünülen 16 Psyche’nin değeri ve kimyasal bileşenleri ile ilgileniyor. Psyche görevinin amacı, asteroidin bileşenlerini incelemenin yanı sıra, Dünya gibi kayalık gezegenlerin nasıl oluştuğunu daha iyi anlamak.
Bugüne dek gerçekleştirilen radar görüntülemeleri ile oluşturulan 3D haritalar, 16 Psyche’nin çok yoğun oranda metal içerdiği ve renginin farklı bölgelerinde farklılaştığını gösterdi. Mars ile Jüpiter arasında gezinen asteroit Güneş’ten 378 ile 497 milyon kilometre mesafede yer aldığı bir yörüngede hareket ediyor. Söz konusu mesafe, Güneş-Dünya mesafesinin yaklaşık üç katını temsil ederken, Psyche’in yolculuğunun da altı yıl süreceği anlamına geliyor.
Psyche, muhtemelen Güneş Sistemi’nin oluştuğu dönemde yaşanan çok şiddetli kozmik çarpışmaların bir kalıntısı. Yakından incelenmesi ile gezegenleri oluşturan materyal diskleri hakkında daha derin bilgiler elde edilmesi planlanıyor. Astronom Philip Metzger’e göre, asteroidlerin bir gezegenden tek farklı düşük yerçekimi ve yüksek radyasyon şartlarına karşı koyacak şartlara sahip olmamaları. Metzger, NASA Teknoloji Hazırlık Ölçeği’ne bakıldığında (1 ile 9 arasında değişiyor), derin uzay madenciliği için hazırlık seviyemizi “3 ile 5 arasında” olarak yorumluyor.
Şu an için bir uzay aracı ile madencilik yapmayı planladığımız asteroidlere yakından bakabilecek olmak fazlasıyla sevindirici. Öte yandan, gördüklerimizin ardından bir açgözlülük patlaması yaşanır mı ve toplanacak metaller bir kavgaya yol açar mı bilemeyiz. Öncesinde, astronomlar çıkartılacak madenlerin Dünya’ya getirilmesinin son derece zor olacağına dikkat çekiyor. Bir diğer astronom, Kevin Cannon, asteroidlerden elde edilecek materyallerin derin uzay keşifleri yapmak ve koloni kurmak adına kritik önem taşıyacağını belirtiyor. Örneğin, su zengini bir asteroitten elde edeceğimiz suyu oksijen ve hidrojene ayırarak roket yakıtı olarak kullanabiliriz.
İşin en ironik tarafı, Dünya ekonomisi binlerce kez katlayan asteroide ulaşabilmek ve metalleri çıkarabilmek için çok yüksek yatırımların gerekiyor olması.
Tüm bu değerlendirmeler yaşanırken, Psyche uzay aracı da lazere dayalı iletişim donanımını test etmekle meşgul. Nisan ayında yapılan bir denemede, uzay aracı beklentileri aşarak Dünya’ya 226 milyon kilometre mesafeden saniyede 267 megabit veri göndermeyi başardı. Sıra, 2029’da ilk kez tanık olacağımız metal zengini asteroit fotoğrafları olacak.
Kaynak: Space.com / Indy100.com
Ana görsel: NASA/JPL
